Het beginpunt is de Strandweg.

Vanaf de parkeerplaats tegenover Plaza 't Kruuspunt loopt u richting het dorp.

Aan de rechterkant van de weg staat huize Catharina. Hier staan in de tuin kakebiën (Amelands voor walvisbeenderen) in de tuin.

Dit is het voormalig armenhuis van de Doopsgezinde kerk. De drie huisjes waren vroeger met een gang met elkaar verbonden. De bogen van de gang zijn nog zichtbaar. Op de steen staat bovenaan NSD. Dit is een afkorting voor: Nihil Sine Deo en betekent: Niets zonder God. Als datum staat genoemd 24 oktober 1659. Sempertitis proximus esto betekent: Hij zal altijd naast je zijn.

U volgt de pijltjes en bij Supermarkt Manje gaat u links de Nesserweg in. Aan de Nesserweg staan aan beide zijden verbouwde boerderijen.

Op nummer 16 was vanaf 1902 het postkantoor gehuisvest.

Dit is een stuurmanswoning uit de commandeurstijd wat blijkt uit één ingemetselde sierrand in de gevel.

Ervaar het boerenleven in de schuur van Anton en Piety Nagtegaal. Documenten uit het verleden en de tastbare voorwerpen van vroeger. Je krijgt een beeld van het boerenleven, de geschiedenis en de herinneringen aan de tijd van toen.

Op nr. 1 is het winkeltje De Ouwe Stee, gevestigd in een monumentale oude boerderij uit 1780. Ageeth verkoopt diverse soorten thee en Oudhollandse snoep in een gezellig ouderwets winkeltje.

Voorbij nummer 1 wordt de Nesserweg afgesloten met door een hek met aan de weerzijden een dam van zoden. Dit herinnert aan de tijd dat het vee nog losliep buiten het dorp. De dijkjes rond de dorpen dienden als veekering, maar ook als zeekering voordat de grote dijken werden aangelegd in 1880.

U loopt vervolgens terug en gaat linksaf de Douwe Klipweg in. Aan het einde van deze straat staat een 125 jaar oude kastanjeboom.

Aan het einde van de Douwe Klipweg staat een 125 jaar oude kastanjeboom.

Bij de ingang van het erf aan de linkerkant staat een kaapstaander, een verticale windas afkomstig van een oud zeilschip.

U loopt verder rechtdoor de Stringen in en aan het einde van de weg gaat u rechtsaf de Smitteweg in met links de begraafplaats met het baarhuisje.

Halverwege de Smitteweg vindt u de bierbrouwerij van Doeke en Eva Visser.

Tot 1884 stond hier de Slotkapel van de adellijke familie van Cammingha. De familie heeft geen nakomelingen meer. Het eiland werd in 1704 gekocht door de Oranjes voor 170.000 Caroli guldens waardoor een koning respectievelijk erf- en vrijheer of erf- en vrijvrouwe van de Heerlijkheid Ameland is.

Vanaf het kerkhof loopt u richting Jelmeraweg.

Links is de achterzijde van het gemeentehuis te zien. Op deze plek stond het kasteel Jelmerastate, gebouwd in 1425, later het slot van Cammingha's genoemd. Het slot werd in 1829 afgebroken en er was geen geld voor onderhoud.

Linksaf de Jelmeraweg op

Halverwege de Jelmeraweg is een propeller geplaatst ter nagedachtenis aan de piloten die tijdens WOII boven Ameland zijn omgekomen.

Aan uw linkerhand staat het gemeentehuis (geopend tijdens kantooruren). Het beeld van de paarden herinnert aan de tijd van de Amelander paardenstoeterij. In de raadszaal hangt een een schilderij van de Koninklijke familie gemaakt door Jan Kruis. Het werd geschonken aan de gemeente Ameland door de toenmalige Koningin Juliana. Zij kreeg het schilderij van het weekblad Libelle ter gelegenheid van haar zeventigste verjaardag.

Vanaf het gemeentehuis rechtsaf richting Camminghastraat.

Op nr, 5 was vroeger een winkeltje. Tot 1950 hadden Ballum en de andere dorpen veel kleine winkeltjes. Zo konden de zeemansvrouwen, die weduwe werden, toch voor een eigen inkomen zorgen.

Op nr. 9 staat de voormalige Doopsgezinde kerk, gebouwd door Pieter Jan Ynsen uit Hollum. De kerk is niet meer in gebruik. Hotel Nobel heeft de kerk verbouwd tot hotelsuites.

Naast de kerk staat OBS't Ienster. Vanaf 1635 wordt in Ballum onderwijs gegeven.

Aan uw rechterhand is de dorpsbrink. Hier was vroeger een brandput. In 1890 kreeg Ballum de eerste brandspuit en stond hier een brandspuithuuske.

De Gerrit Kosterweg in met links op het hoekje slijterij Nobel en daarnaast hotel-restaurant Nobel, een familiebedrijf sinds 1902.

Naast hotel-restaurant Nobel is een monumentaal pand. De voorgevel is een zo genaamde commandeursgevel met twee ingemetselde sierranden. Twee randen betekent een kapiteinswoning en één rand een stuurmanswoning. In het tussenstuk van deze lange woning was vroeger een graanmalerij. Baron Rengers, vernoemd in de gelijknamige zijstraat, heeft in zijn functie van dijkgraaf veel moeite gedaan om de eerste ruilverkaveling te Ballum in 1916 te realiseren.

De directeurswoning van de boterfabriek stond op nummer 5 aan de rechterkant van de weg. In WOI werden alle iepen uit het dorp opgestookt om de fabriek in bedrijf te houden.

Terug naar de Camminghastraat waar u rechtsaf slaat.

Op deze plek van de Gerrit Kosterweg was in 1904 een boterfabriek met de naam De Goede Verwachting. De fabriek stond aan de linkerkant van de weg tegenover de directeurswoning.

Aan de rechterkant op nr. 14 staat de Hervormde kerk (1832) met daarnaast de pastorie (1934). In de kerk is een rijk met houtsnijwerk versierde kansel uit 1604, vervaardigd door Cornelis Jelles uit Franeker. De kansel werd in 1771 gekocht voor 33 Caroli guldens. De kerk is als Godshuis nog steeds in gebruik.

Voor de kerk, waar nu de toren staat, stond tot 1775 een houten klokkenhuis. Daarna werd de stenen toren gebouwd die diende als baken voor de scheepvaart. In 1778 werd het aan de toren geplaatste wapen van Willem V vernield door de Franse bezetter. De luidklok van de toren wordt nog steeds gebruikt. Aan weerszijden van de toren stonden een schandpaal en een geselpaal. Deze werden nog tot ver in de negentiende eeuw gebruikt.

Op nr. 16 was vroeger een boerderij (1880), een bakkerij en het eerste postkantoortje gevestigd. De locatie wordt verbouwd tot hotel.

Fietsverhuur Nobel

In dit museum wordt het leven weergegeven vanaf 1895 tot en met 1940 in de vorm van winkeltjes, kroeg, kapper en enkele honderdjarige oldtimers.

Heerlijk eten in een sfeervolle omgeving

Voor nr. 26 was vroeger een visafslag.

Op nr. 27 woonde de strandjutter. De woning wordt nu bewoond door Pieter Arjen, zijn zoon.

Op nummer 29 stond vroeger een boerderijtje en later was het de werkplaats van de dorpstimmerman. In de zomermaanden is hier woonatelier Zilt gevestigd. Dit is een winkel vol met snuisterijen en woondecoratie.

Dit huis hoorde bij het Cammingha Slot. Hier was in de periode van de Cammingha's een drinkplaats voor paarden, een herberg en een slachterij. Let op de kakebiën in de tuin.

Monumentale pand, voormalig kapiteins- en stuurmanswoningen.

Monumentale pand, voormalige kapiteins- en stuurmanswoningen.

Nr. 41 was de bakkerij van Leendert Nobel. De bakkerij is in 1976 gesloten. Tot de jaren vijftig kocht men hier nog roggebrood op de kerfstok. Nu is Risje in dit pand gevestigd.

Rechtdoor is het parkeerterrein en bent u aan het einde van de route Rondje Ballum

Buiten het dorp, voorbij de minirotonde is het vliegveld, geegaliseerd in 1948 door de boeren van Ballum met hun paarden en wagens. Hiervoor zijn ze door de gemeente beloond met een pakje shag en een borrel.

Op weg naar het vliegveld direct voorbij de rotonde aan de linkerkant van de weg vindt u Rijstal Le Cheval.

Even buiten het dorp, voorbij de rotonde en tegenover het vliegveld aan de rechterkant van de weg vindt u rijstal de Blinkert.

Op weg naar het strand aan de voet van de duinen ligt camping Roosdunen.

Aan het einde van de Strandweg op de afscheiding tussen strand en water vindt u strandpaviljoen Ballum. U kunt hier onder het genot van een hapje en een drankje genieten van prachtige vergezichten.